25 lipca, w miejscowościach Zabawa i Wał-Ruda odbyły się tradycyjnie obchody 77. rocznicę Akcji „III Most”, pod honorowym patronatem Starosty Tarnowskiego Romana Łucarza. W wydarzeniu uczestniczyli parlamentarzyści, przedstawiciele rządu i samorządu, a także liczne delegacje, chcące upamiętnić bohaterów ziemi tarnowskiej.
W trakcie uroczystości delegacje złożyły kwiaty, odśpiewano hymn państwowy, odbyła się też msza święta w intencji uczestników operacji „III Most”, oraz gra terenowa i projekcja filmu “Kurier”, który nawiązuje do Akcji III Most.
– To wydarzenie było jednym z najważniejszych jeśli chodzi o działania w trakcie II wojny światowej, bo przecież ono ocaliło Londyn i o tym dobrze wiemy. Ja tylko ubolewam nad tym faktem, że to wydarzenie nie ma należytej rangi jeżeli chodzi o oprawę, bo tutaj dzisiaj powinni być również Brytyjczycy, powinni być wszyscy ci, dla których to wydarzenie sprawiło, że wojna trwała krócej – mówił starosta tarnowski Roman Łucarz.
Wiesław Armatys, zastępca burmistrza miasta i gminy Radłów powiedział: – Bohaterowie zostali nazwani tymi, którzy ocalili Londyn, być może nawet nie pozwolili odwrócić losów II wojny światowej. Cieszę się, że jest wśród nas – co prawda nieobecny – ale wśród nas jest ostatni uczestnik pan płk Zdzisław Baszak.
– To bardzo ważne wydarzenie, musimy o nim pamiętać – mówił Ryszard Pagacz, wicewojewoda małopolski. – 77 rocznica akcji, która jak wiemy z historii ocaliła Londyn. Dzięki zaangażowaniu miejskiej ludności, ale przede wszystkim żołnierzy AK i Batalionów Chłopskich udało się przetransportować przez Brindisi do Londynu części rakiety V-2. Ta cudowna broń Hitlera Wunderwaffe nie spełniła oczekiwań i twierdzimy, że w ten sposób został odwrócony bieg historii i zwycięstwo zaczęło się kierować na stronę aliantów – tłumaczył wicewojewoda.
W akcji „III Most” udział brało 400 osób. Pomnik poświęcony ich bohaterstwu przypomina, że to właśnie mieszkańcy ziemi tarnowskiej ocalili Londyn.
– Tak naprawdę ci ludzie, którzy tutaj pracowali, którzy wykonali tę wspaniałą akcję zdobycia i wywiezienia części do broni V2, to przecież to jest to urządzenie, które później było wykorzystywane w Wielkiej Brytanii do ratowania nie tylko Londynu, ale przecież całego państwa angielskiego. Zrobili oni coś niesamowicie ważnego, jest to czyn godny upamiętnienia – powiedział Marek Podraza, radny powiatu tarnowskiego.
– Akcja „III Most”, którą staramy się uczcić i upamiętnić, pokazuje nam, że wielkie kampanie, wielkie bitwy, wielkie fronty, wielkie operacje wojenne, które znamy, mogły się odbywać i mogły być realizowane i prowadzone dzięki cichym bohaterom, którzy do tej pory są nieznani – ks. por. Marcin Krępa, 33. Batalion Lekkiej Piechoty Wojsk Obrony Terytorialnej w Dębicy.
Fot. Paweł Topolski