„Mały książę”, „Romeo i Julia”, „Król Maciuś I” – łącznie 16 pozycji z klasyki światowej i polskiej literatury dla dzieci i młodzieży będzie udostępnionych osobom głuchym w postaci multimedialnych materiałów edukacyjno-kulturalnych w pierwszym etapie projektu „Dostępna książka”. Realizuje go Sieć Badawcza Łukasiewicz we współpracy z Fundacją Integracja. Nagrania będą także podstawą prac badawczo-rozwojowych w celu opracowania automatycznego systemu translacji tekstu na Polski Język Migowy (PJM) z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.
Projekt „Dostępna książka – adaptacja książek z tłumaczeniem migowym PJM dla społeczeństwa i uczenia maszyn” zakłada tworzenie multimedialnych materiałów edukacyjno-kulturalnych, opracowanych w formie filmów ze zsynchronizowaną ścieżkę dźwiękową (lektorską), wyświetlanym tekstem książki (napisy) oraz tłumaczeniem na PJM – zarówno przez osoby posługujące się tym językiem, jak i awatary. Materiały zostaną udostępnione bezpłatnie, m.in. na portalu Niepelnosprawni.pl, który ma 2,5 mln użytkowników, oraz na YouTube.
„Dostępna książka” to projekt, który na zlecenie prezesa Centrum Łukasiewicz realizuje Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technik Innowacyjnych EMAG w Katowicach. Jest to jednocześnie kolejne działanie naukowców katowickiego ośrodka, skupione na rozwijaniu sztucznej inteligencji i jej wdrożeniu na rzecz osób z niepełnosprawnościami. List intencyjny w sprawie współpracy przy projekcie podpisali w czwartek 22. maja w Warszawie prezes Centrum Łukasiewicz dr Hubert Cichocki, Ewa Pawłowska, prezes Fundacji Integracja i Anna Szygenda, członek zarządu tej fundacji, oraz obecny zdalnie na spotkaniu prof. Jan Kozak, dyrektor Łukasiewicz – EMAG.
„To modelowy przykład społecznej odpowiedzialności nauki. Zależy nam na tym, aby wykorzystać część kompetencji naszych inżynierów, w tym wypadku inżynierów zajmujących się IT i rozwojem oprogramowania, na rzecz realizacji ważnych celów społecznych” – powiedział podczas uroczystości podpisania umowy prezes Cichocki. Podkreślił, że istotne jest, aby innowacyjne rozwiązania tworzone w instytutach Łukasiewicza znajdowały zastosowanie w różnych dziedzinach gospodarki i w codziennym życiu.
„To pierwszy nasze wspólne działanie. Bardzo ważne jest to, że współpracę rozpoczynamy od realizacji projektu przeznaczonego dla dzieci i młodzieży” – zaznaczyła prezes Ewa Pawłowska.
Projektem „Dostępna książka” kieruje prof. Jan Kozak, dyrektor Łukasiewicz – EMAG.
„Mam córki, które bardzo dużo czytają i widzę, jak to je kształtuje. Budują sobie w ten sposób wizję świata. Osoby głuche, które nie czytają, są całkowicie tego pozbawione” – powiedział profesor.
Dyrektor Łukasiewicz – EMAG wyjaśnił, że osoby niesłyszące od urodzenia w praktyce poznają język polski, którym pisane są książki literatury pięknej, jako kolejny język, trochę na zasadzie nauki języka obcego. Ich pierwszym językiem jest bowiem PJM, który ma inną składnię i uboższe słownictwo niż literacka polszczyzna. Dlatego osoby Głuche, aby poznać dzieła literackie, muszą korzystać z pomocy awatara lub osób słyszących, które przekażą im za pomocą PJM treść pozycji literackich.
Awatar komunikujący się w PJM zbudowany jest na podstawie technologii motion capture, czyli „przechwytywania” trójwymiarowych ruchów lektorów PJM i zapisywania ich w komputerze. Ruchy awatara zostaną zarejestrowane z udziałem osób migających w specjalistycznym kombinezonie, a następnie odwzorowane w środowisku cyfrowym. Łukasiewicz – EMAG dysponuje własnym kombinezonem i studiem nagrań.
Projekt „Dostępna książka” jako wkład w rozwój technologii cyfrowych może mieć zastosowanie nie tylko w branży wydawniczej, ale także w administracji publicznej bądź w służbie zdrowia – dzięki niemu np. w kontaktach lekarz – niesłyszący pacjent będzie można uniknąć pośrednictwa osoby posługującej się PJM, a skorzystać z pomocy awatara, co zapewni intymność porady medycznej.
W ten sposób Sieć Badawcza Łukasiewicz wypełnia założenia społecznej odpowiedzialności nauki, której ideą jest kształtowanie w społeczeństwie świadomości na temat zaawansowanych technologii i ich praktycznego wykorzystania.
Sieć Badawcza Łukasiewicz to ogólnopolska organizacja badawczo-wdrożeniowa, która składa się z 22 instytutów naukowych (w tym Łukasiewicz – Instytutu Technik Innowacyjnych EMAG). Prowadzi prace B + R (Badania i Rozwój) oraz wdrożenia nowoczesnych technologii do gospodarki i życia społecznego.
Fundacja Integracja zajmuje się działaniem na rzecz osób z różnymi potrzebami, prowadzi projekty, które integrują środowiska osób wykluczonych ze względu na niepełnosprawność słuchu.
Źródło informacji: PAP MediaRoom
